Πέμπτη 15 Μαΐου 2014

O αββάς-καταστροφέας των αρχαίων στην Ελλάδα


Οι θησαυροί της αρχαίας Ελληνικής τέχνης καταστράφηκαν και λεηλατήθηκαν , όπως είναι γνωστό, από Ρωμαίους , Γότθους ,Φράγκους σταυροφόρους , από τον Ενετό Μοροζίνη και από τον Άγγλο Έλγιν . Απεσταλμένοι Μουσείων , Πανεπιστημίων και Βασιλιάδων της Ευρώπης ήρθαν στην Ελλάδα στους χρόνους της Τουρκοκρατίας και πήραν νομίσματα , χειρόγραφα , επιγραφές και έργα τέχνης . Από όλους αυτούς όμως την μεγαλύτερη βαρβαρότητα έδειξε στην Ελλάδα ο αββάς  Fourmont που ήταν απεσταλμένος του Λουδοβίκου του ΙΕ' της Γαλλίας . Η βαναυσότητα του ήταν για να είναι αρεστός στο βασιλιά του που ήθελε να είναι ο μόνος που θα έχει διαβάσει και θα έχει κάνει έρευνα σε Ελληνικές επιγραφές και τόπους των αρχαίων προγόνων μας . Ο Fourmont
αναζήτησε επιγραφές στην Αθήνα , στη Σαλαμίνα , στα Μέγαρα και στην Πελοπόννησο . Στη Πελοπόννησο πήγε και στα αγριότερα μέρη της Μάνης . Ο ίδιος ομολογεί σε χειρόγραφο του , το οποίο σώζεται μαζί με το ημερολόγιό του , ότι κατέστρεψε πάνω από 1500 επιγραφές ! 300 από τις οποίες μόνο στη Σπάρτη . Σε επιστολές του περιγράφει αυτάρεσκα την εξολόθρευση που έκανε στις αρχαιότητες της Τροιζήνας και της Ερμιόνης . Εξηγεί ότι βρήκε εκεί πολλές επιγραφές στις οποίες κατέστρεφε τα γράμματα .
Ο Άγγλος περιηγητής Dodwell που πήγε στη Πελοπόννησο αρκετά χρόνια μετά το Fourmont , διηγείται : '' Αφού αντέγραψα μερικές επιγραφές παρατήρησα τον Μανουσάκη (χωρικός της περιοχής) ότι τις τουμπάριζε και τις σκέπαζε κάτω από θάμνους ή πέτρες . Τον ρώτησα και μου εξήγησε ότι πριν πολλά χρόνια ένας Γάλλος σμίλευε τα γράμματα αφανίζοντάς τα . Πράγματι μου έδειξε μεγάλες μαρμάρινες πλάκες από τις οποίες είχαν αποξυθεί οι επιγραφές με βάρβαρο τρόπο'' . Τα λόγια του Dodwell μας ενδιαφέρουν εξαιρετικά , επειδή επιβεβαιώνουν ενδιαφέρον των απλών Ελλήνων χωρικών εκείνης της εποχής για τη διαφύλαξη της προγονικής κληρονομιάς τους . Επίσης αυτά τα λόγια φανερώνουν το πόσο υποκριτικά είναι τα επιχειρήματα των Άγγλων που αρνούνται την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα που γι ' αυτούς έγινε με την δήθεν αδιαφορία των Ελλήνων για τα μνημεία τους .
Το Άργος σε σχέδιο του Fourmont 
Από όσα γράφει ο ίδιος ο Fourmont έκανε καταστροφή στη Σπάρτη : '' Επί 30 μέρες και πλέον 30, 40 και 60 εργάτες κάθε μέρα εκθεμελιώνουν την πόλη της Σπάρτης . Μου υπολείπονται 4 μόνο πύργοι να καταστρέψω ... προς το παρόν ασχολούμαι με την καταστροφή των τελευταίων αρχαιοτήτων ... καταλαβαίνετε τι χαρά δοκιμάζω ( ! ) ... αλλά να η Μαντινεία , η Στυμφαλία , η Τεγέα και ιδιαίτερα η Νεμέα και η Ολυμπία αξίζουν την εκ βάθους εκθεμελίωση . Έκανα πολλές πορείες αναζητώντας αρχαίες πόλεις αυτής της χώρας και έχω καταστρέψει μερικές . Ανάμεσά τους την Τροιζήνα , την Ερμιόνη , την Τύρινθα , τη μισή ακρόπολη του Άργους , τη Φλιασία , το Φενεό ... μπήκα στη Μάνη . Εδώ και 6 εβδομάδες ασχολούμαι με τη ολοκληρωτική καταστροφή της Σπάρτης ! Γκρεμίζοντας τα τείχη , τους ναούς της , μην αφήνοντας πέτρα στη πέτρα θα κάνω και την τοποθεσία της άγνωστη στο μέλλον , για να την ξανακάνω εγώ γνωστή ( ! ) Έτσι θα δοξάσω το ταξίδι μου . Δεν είναι αυτό κάτι ; '' ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΙΖΗΝΑ ΑΝΑΦΕΡΕΙ : '' Γκρέμισα ότι απέμεινε από τα οχυρά και τους ναούς της '' ΚΑΙ ΜΕ ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΑΦΕΛΕΙΑ ΟΜΟΛΟΓΕΙ : ''Από τους περιηγητές που προηγήθηκαν δεν θυμάμαι να τόλμησε κανείς να κατεδαφίσει πύργους και μεγάλα κτίρια! '' ΠΑΡΟΝΟΙΚΟΣ ; ημιμαθής ; φανατικός εχθρός του αρχαίου πνεύματος εξαιτίας της ιδιότητάς του ως κληρικού; Δεν ξέρει κανείς την ακριβή απάντηση . Ίσως λίγο από όλα . Η καταστροφή που προκάλεσε είναι τεράστια στον Fourmont οφείλετε η εξαφάνιση της αρχαίας Σπάρτης , της Τροιζήνας και της Ερμιόνης . Με δικά του στοιχεία αυτά δηλαδή που δίνει ο ίδιος στη Σπάρτη πλήρωσε 1200 ημερομίσθια για το γκρέμισμα των μνημείων και των κτιρίων που σώζονταν ακόμη . Το θαύμα είναι ότι δεν πρόλαβε να πάει στην αρχαία Ολυμπία επειδή ανακλήθηκε στη Γαλλία . Η καταστροφή που έκανε δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα ούτε από Γότθους ούτε από τους Τούρκους . Οι αντιγραφές που έκανε στις 1500 επιγραφές που κατέστρεψε βρίσκονται στη βιβλιοθήκη των Παρισίων . Είναι πιθανόν οι καταστροφές που έκανε ο Fourmont να έχουν γίνει με την πρακτική της ''καταδίκης της μνήμης'' που ήταν ένα είδος τιμωρίας που έκαναν οι Ρωμαίοι αιώνες πριν από αυτόν . Με αυτή τη πρακτική γινόταν κάθε προσπάθεια προκειμένου να εξαφανίσουν όλα τα στοιχεία που αποδείκνυαν την ύπαρξη του κάθε τιμωρημένου που ήθελαν να ατιμάσουν . Στη περίπτωση του Fourmont και του βασιλιά του ο ατιμασμένος ήταν ο αρχαίος Ελληνικός πολιτισμός .

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου